
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.

Zaskakujące odkrycie. Zagęszczenie synaps w mózgach myszy jest większe niż w mózgach małp
1 października 2021, 05:22Gdy naukowcy z University of Chicago i Argonne National Laboratory porównali ponad 15 000 synaps u makaków i myszy, ze zdumieniem zauważyli, że neurony w korze wzrokowej makaków mają od 2 do 5 razy mniej synaps, niż neurony u myszy. Różnica wynikać może prawdopodobnie z metabolicznego kosztu utrzymywania synaps. Naczelne uważane są za bardziej inteligentne od gryzoni, tymczasem okazuje się, że w neuronach myszy występuje więcej synaps.

Kawa okiem przyrodnika
28 września 2021, 11:56Już wkrótce przypada Międzynarodowy Dzień Kawy. Z tej okazji prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu opowiedział, co kawa ma wspólnego z ptakami, zwierzętami i ochroną przyrody. Jak można się domyślić, nie chodzi wyłącznie o zoologiczne nazwy palarni i kaw czy symbole znajdujące się na opakowaniach i naczyniach. Ze śladem zwierząt mamy do czynienia już na samym początku, czyli wtedy, gdy ludzie odkryli właściwości kryjącej się w kawie kofeiny.

Topniejące lądolody wywołują ruchy skorupy ziemskiej na większą skalę niż przypuszczano
27 września 2021, 15:44Topniejące lądolody na biegunach wywołują zmiany mierzalne w skali globalnej, których rozmiary zaskoczył naukowców. I nie chodzi tutaj o podnoszący się poziom oceanów, a o ruchy samej skorupy ziemskiej uwolnionej od ciężarów miliardów ton lodu

Instalacja artystyczna spopularyzuje idee fizyki kwantowej
24 września 2021, 05:28„Light Travel” to tytuł projektowanej właśnie instalacji artystycznej dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek, architektki z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Projekt z dziedziny „art and science”, którego celem jest popularyzacja idei fizyki kwantowej przez sztukę, realizuje z mężem, prof. Tomaszem Paterkiem z Uniwersytetu Gdańskiego. Jak podkreśla twórczyni, nowa instalacja zilustruje przebywanie w dwóch miejscach jednocześnie - fundament fizyki kwantowej.

MAG zaprasza na wystawę „Mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego sprzed dwóch tysięcy lat”
17 września 2021, 13:53Najstarsze ślady działalności człowieka na terenie Pruszcza Gdańskiego pochodzą z neolitu, czyli sprzed kilku tysięcy lat. Jednak największe cmentarzyska na obszarze obecnego miasta funkcjonowały w okresie wpływów rzymskich, około I–IV/V wieku. Dzięki odkryciom archeologów i analizom antropologów wiadomo, jak zmieniało się życie tutejszych ludzi. Teraz tę historię może poznać każdy, kto zwiedzi wystawę w Domu Wiedemanna.

Miał szukać ciemnej materii, a zarejestrował ciemną energię?
16 września 2021, 09:32Prowadzony głęboko pod włoskimi Alpami eksperyment XENON1T mógł wykryć ciemną energię, twierdzą członkowie międzynarodowej grupy badawczej. W artykule opublikowanym na łamach Physical Review D uczeni donoszą, że część z niewyjaśnionych sygnałów mogło zostać spowodowanych interakcją z ciemną energią, a nie ciemną materią dla której XENON1T został zaprojektowany.

Kościół pod kościołem. Niezwykłe odkrycie w czasie budowy linii szybkiej kolei
14 września 2021, 09:16Archeolodzy pracujący przy przenoszeniu 3000 ciał ze średniowiecznego cmentarza, gdzie od 1080 roku stał kościół św. Marii poinformowali, że pod normańskim kościołem odkryli jeszcze starszy kościół anglosaski. Niezwykłego odkrycia dokonano podczas prac w miejscu, gdzie przebiegała będzie linia szybkiej kolei HS2

Obóz myśliwski neandertalczyków w pobliżu Madrytu
5 września 2021, 13:57Stanowisko Navalmaillo Rock Shelter było obozem myśliwskim neandertalczyków, donosi Abel Moclan i jego koledzy z Centro Nacional de Investigación sobre la Evolución Humana (CENIEH – Narodowe Centrum Badań nad Ewolucją Człowieka). Obóz ten był przed 76 000 lat wykorzystywany głównie do polowania na duże wołowate i jeleniowate.

Goryle, szympansy, lwy i tygrysy są szczepione przeciwko COVID-19
30 sierpnia 2021, 19:31Detroit Zoological Society (DZS) ogłosiło, że rozpoczyna program szczepień niektórych zwierząt przeciwko COVID-19. W pierwszej kolejności szczepionki otrzymają goryle, szympansy, tygrysy i lwy. Zwierzęta otrzymają szczepionkę weterynaryjną firmy Zoetis. Do użytku dopuścił ją Departament Rolnictwa USA, a zgoda na wykorzystanie jest wydawana indywidualnie.